دارایی چیست؟
دارایی عبارت است از آنچه که در اختیار شخص است و ارزش مبادله دارد. دارایی را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:
دارایی مشهود: نوعی از دارایی که ارزش آن‌ها در خودشان بوده و به خصوصیات مادی آن‌ها بستگی دارد. مانند مسکن و اتومبیل و ...
دارایی نامشهود: این نوع از دارایی به شخص حق استفاده از منفعتی در آینده را می‌دهد. مانند دارایی مالی، حق ثبت اختراع، برند تجاری و ...
دارایی مالی
دارایی‌های مالی که به آن‌ها دارایی‌های کاغذی هم گفته می‌شود، نوعی از دارایی نامشهود است که ارزش آن‌ها به پشتوانه یک دارایی دیگـر تعیین می‌شود و به خودی خود ارزشی ندارند.
طبقه بندی دارایی‌های مالی
دارایی‌های مالی به چهار دسته قابل تقسیم هستند:
1. دارایی‌هایی که ادعای مقابل آن ثابت است و دارنده این اوراق مبلغ ثابتی از سود را کسب می‌کند، لذا این دسته از دارایی‌ها را ابزار با درآمد ثابت می‌نامند مانند اوراق بدهی.
2. صاحبان این نوع از دارایی‌ها، مانده سود را مطالبه می‌کنند، در این نوع دارایی ، مبلغی تحت عنوان عایدات به صاحبان دارایی پرداخت می‌شود مانند سهام عادی.
3. صاحبان برخی از اوراق بهادار آمیزه‌ای از هر دو گروه را مطالبه می‌کنند که ابزار مالی در اختیار آن‌ها دو زیستی یا دو رگه نامیده می‌شود. سهام ممتاز و اوراق قرضه قابل تبدیل در این گروه قرار می‌گیرند.
4. نوع دیگری دارایی مالی وجود دارد که طرف قرارداد در این اوراق این حق را دارد که یک دارایی مالی را در زمانی در آینده بخرد یا بفروشد. از آنجایی که این اوراق بر مبنای سایر دارایی مالی می‌باشد، تحت عنوان ابزار مشتقه مورد استقاده قرار می‌گیرند.
انواع متداول دارایی‌های مالی
وجه نقد
سهام و سایر اوراق بهادار
مطالبات دریافتنی
مطالبات قراردادی برای مبادله دارایی‌ها
قراردادی که با ابزار سرمایه‌ای خود نهاد تسویه خواهد شد
متداول‌ترین دارایی‌های مالی پس از وجه نقد
سهام : سهام دارایی مالی است که سرمایه‌گذاران با خرید آن صاحب بخشی از یک شرکت شده و به میزان سهام خود در سود و زیان شرکت سهیم خواهند شد و می‌توان آن‌ها را به طور نامحدود نگهداری کرد یا اینکه با سایر سرمایه‌گذاران معامله نمود.
اوراق قرضه : اوراقی است كه سود معين دارد و صادركننده آن متعهد می‌شود اصل پول و سود را در تاريخ معين پرداخت كند. اين اوراق معمولاً تعدادی كوپن سود دارند كه در دوره‌های مشخص، مثلا هر سه ماه يكبار، بايد به شركت صادر كننده اوراق يا بانک عامل آن مراجعه كرده و با تحويل كوپن، بخشی از سود را دريافت كرد. اوراق قرضه به سه دسته کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تقسیم می‌شوند.
گواهی سپرده : اوراق گواهی سپرده نوعی ورقه بهادار است که بانک‌ها و موسسات مالی به کمک این اوراق فرصتی ایجاد می‌کنند که می‌توان هم به صورت بلندمدت و هم کوتاه‌مدت اقدام به سرمایه‌گذاری کرد. به ازای این نوع سرمایه‌گذاری، بانک‌ها یا موسسات مالی اقدام به پرداخت سودهای دوره‌ای بصورت یک ماهه، سه ماهه و... در قالب کوپن‌های گواهی سپرده می‌نمایند.
مزایا و معایب دارایی‌های مالی
دارایی‌های مالی با نقدشوندگی بالا، قابلیت افزایش قیمت و ارزش را دارد و به راحتی می‌توان به وجه نقد تبدیل کرد.
نقطه مقابل دارایی‌های مالی با نقدشوندگی بالا، دارایی‌های مالی با نقدشوندگی پایین هستند که این نوع دارایی‌ها را مانند املاک و مستغلات و سهم‌هایی که حجم معاملات بالایی ندارند، با وجود ارزشمند بودن نمی‌توان به سرعت تبدیل به وجه نقد کرد.
نگهداری حجم زیاد پول در دارایی‌هایی که نقدشوندگی پایینی دارند می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در شرایط عادی گردد و منجر به استفاده از وام‌های بانکی با بهره زیاد، افزایش بدهی و اثرات منفی بر سایر اهداف سرمایه‌گذاری و پس‌انداز بازنشستگی شود.
ارزش دارایی مالی فقط به اندازه دارایی ضمنی مرتبط با آن است.